วัดถ้ำกลองเพล เป็นวัดป่าที่มีชื่อเสียงของจังหวัด มีบรรยากาศที่ร่มรื่นและเงียบสงบ สันนิษฐานว่าเป็นวัดเก่าแก่ แต่ไม่มีหลักฐานว่าสร้างมาตั้งแต่ พ.ศ.ใด ต่อมาเป็นวัดร้าง จนกระเมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๑ หลวงปู่ขาว อนาลโย พระวิปัสสนาสายพระอาจารย์หลวงปู่มั่น ภูริทัตตะ เถระ ได้มาจำพรรษาอยู่ที่วัดถ้ำกลองเพล ได้อาศัยวัดแห่งนี้เป็นสถานที่วิปัสสนากรรมฐาน โดยได้สร้างอุโบสถ ใช้พื้นที่จากหมู่ก้อนหินขนาดใหญ่เป็นห้องโถงขนาดใหญ่ เพื่อใช้บำเพ็ญสมณธรรม จนกระทั่งมรณภาพในปี พ.ศ.๒๕๒๖ สิ่งสำคัญภายในวัดประกอบด้วย พิพิธภัณฑ์อัฐบริขาร หลวงปู่ขาว อนาลโย เป็นพิพิธภัณฑ์สร้างขึ้นเพื่อเก็บอัฐิและรวบรวมเครื่องอัฐบริขารของหลวงปู่ขาว สร้างด้วยหินแกรนิตที่มีรูปทรงสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ที่สวยงาม โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เป็นเงิน ๑ ล้าน ๔ แสนบาท เป็นปัจจัยสมทบทุนก่อสร้างอาคารหลังนี้ จึงมีคุณค่าทางด้านสถาปัตยกรรม และคุณค่าทางด้านประวัติศาสตร์อีกด้วย พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งหลวงปู่ขาว อนาลโย ตัวอาคารออกแบบเป็นรูปทรงของก้อนหินเรียงกัน ๓ ก้อน คล้ายระฆังคว่ำ เข้ากับภูมิประเทศ บริเวณตกแต่งสวยงาม ภายในมีหุ่นขี้ผึ้งของหลวงปู่ขาวประดิษฐานในท่านั่ง ไว้ให้สักการะบูชา เจดีย์หลวงปู่ขาวเป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นเพื่อบรรจุอัฐิธาตุหลวงปู่ขาวสร้างอยู่บนลานหินใกล้กับมณฑปหลวงปู่ขาว ข้อควรระวัง 1. ไม่ควรขีดเขียนสถานที่ 2. ไม่ควรปีนป่ายเพื่อจะถ่ายภาพ 3. ควรปฏิบัติตามกฎอย่างเคร่งครัด

(ข้อมูลและรูปภาพจากเว็บไซต์กระทรวงวัฒนธรรม :https://www.m-culture.go.th )